三角形内角的三角函数
一、核心恒等关系(基于\(A + B + C = \pi\))
1. 正弦、余弦的互补/互余关系
结论1:\(\sin(A + B) = \sin C\)
证明:
由三角形内角和\(A + B + C = \pi\),得\(A + B = \pi - C\)。
根据正弦函数的诱导公式\(\sin(\pi - \alpha) = \sin\alpha\),
则\(\sin(A + B) = \sin(\pi - C) = \sin C\)。
推论:\(\sin A = \sin(B + C)\)、\(\sin B = \sin(A + C)\)(同理可证,将\(A = \pi - (B + C)\)代入诱导公式)。
结论2:\(\cos(A + B) = -\cos C\)
证明:
由\(A + B = \pi - C\),根据余弦函数诱导公式\(\cos(\pi - \alpha) = -\cos\alpha\),
则\(\cos(A + B) = \cos(\pi - C) = -\cos C\)。
推论:\(\cos A = -\cos(B + C)\)、\(\cos B = -\cos(A + C)\)(同理推导)。
结论3:\(\sin\frac{A + B}{2} = \cos\frac{C}{2}\)
证明:
由\(A + B = \pi - C\),两边除以2得\(\frac{A + B}{2} = \frac{\pi}{2} - \frac{C}{2}\)。
根据正弦诱导公式\(\sin\left(\frac{\pi}{2} - \alpha\right) = \cos\alpha\),
则\(\sin\frac{A + B}{2} = \sin\left(\frac{\pi}{2} - \frac{C}{2}\right) = \cos\frac{C}{2}\)。
结论4:\(\cos\frac{A + B}{2} = \sin\frac{C}{2}\)
证明:
由\(\frac{A + B}{2} = \frac{\pi}{2} - \frac{C}{2}\),根据余弦诱导公式\(\cos\left(\frac{\pi}{2} - \alpha\right) = \sin\alpha\),
则\(\cos\frac{A + B}{2} = \cos\left(\frac{\pi}{2} - \frac{C}{2}\right) = \sin\frac{C}{2}\)。
2. 正切的恒等关系
结论5:\(\tan A + \tan B + \tan C = \tan A\tan B\tan C\)(\(A,B,C \neq \frac{\pi}{2}\))
证明:
由\(A + B = \pi - C\),两边取正切得:
\(\tan(A + B) = \tan(\pi - C)\)。
根据正切和角公式\(\tan(A + B) = \frac{\tan A + \tan B}{1 - \tan A\tan B}\),且\(\tan(\pi - C) = -\tan C\),
代入得:\(\frac{\tan A + \tan B}{1 - \tan A\tan B} = -\tan C\)。
两边同乘\(1 - \tan A\tan B\):\(\tan A + \tan B = -\tan C + \tan A\tan B\tan C\)。
移项得:\(\tan A + \tan B + \tan C = \tan A\tan B\tan C\)。
结论6:若\(A + B = \frac{\pi}{4}\),则\((1 + \tan A)(1 + \tan B) = 2\)
证明:
由\(A + B = \frac{\pi}{4}\),得\(\tan(A + B) = \tan\frac{\pi}{4} = 1\)。
根据和角公式:\(\frac{\tan A + \tan B}{1 - \tan A\tan B} = 1\),即\(\tan A + \tan B = 1 - \tan A\tan B\)。
展开\((1 + \tan A)(1 + \tan B) = 1 + \tan A + \tan B + \tan A\tan B\),
代入\(\tan A + \tan B = 1 - \tan A\tan B\):
\(1 + (1 - \tan A\tan B) + \tan A\tan B = 2\),得证。
3. 平方与和差关系
结论7:\(\sin^2 A + \sin^2 B + \sin^2 C = 2 + 2\cos A\cos B\cos C\)
证明:
利用三角恒等式\(\sin^2\alpha = \frac{1 - \cos 2\alpha}{2}\),则:
左边\(= \frac{1 - \cos 2A}{2} + \frac{1 - \cos 2B}{2} + \sin^2 C\)
\(= 1 - \frac{\cos 2A + \cos 2B}{2} + \sin^2 C\)。
由和角公式\(\cos 2A + \cos 2B = 2\cos(A + B)\cos(A - B)\),且\(A + B = \pi - C\),\(\cos(A + B) = -\cos C\),
代入得:左边\(= 1 - \frac{2(-\cos C)\cos(A - B)}{2} + \sin^2 C\)
\(= 1 + \cos C\cos(A - B) + 1 - \cos^2 C\)(\(\sin^2 C = 1 - \cos^2 C\))
\(= 2 + \cos C\left[\cos(A - B) - \cos C\right]\)。
又\(\cos C = -\cos(A + B)\),代入得:
左边\(= 2 + \cos C\left[\cos(A - B) + \cos(A + B)\right]\)。
利用和角公式\(\cos(A - B) + \cos(A + B) = 2\cos A\cos B\),
最终左边\(= 2 + \cos C \cdot 2\cos A\cos B = 2 + 2\cos A\cos B\cos C\),等于右边,得证。
结论8:\(\cos^2 A + \cos^2 B + \cos^2 C = 1 - 2\cos A\cos B\cos C\)
证明:
利用\(\cos^2\alpha = \frac{1 + \cos 2\alpha}{2}\),则:
左边\(= \frac{1 + \cos 2A}{2} + \frac{1 + \cos 2B}{2} + \cos^2 C\)
\(= 1 + \frac{\cos 2A + \cos 2B}{2} + \cos^2 C\)。
代入\(\cos 2A + \cos 2B = -2\cos C\cos(A - B)\)(同结论7),得:
左边\(= 1 - \cos C\cos(A - B) + \cos^2 C\)
\(= 1 - \cos C\left[\cos(A - B) - \cos C\right]\)。
再代入\(\cos C = -\cos(A + B)\),得:
左边\(= 1 - \cos C\left[\cos(A - B) + \cos(A + B)\right]\)
\(= 1 - \cos C \cdot 2\cos A\cos B = 1 - 2\cos A\cos B\cos C\),等于右边,得证。
结论9:\(\sin 2A + \sin 2B + \sin 2C = 4\sin A\sin B\sin C\)
证明:
利用和角公式\(\sin 2A + \sin 2B = 2\sin(A + B)\cos(A - B)\),
由\(A + B = \pi - C\),\(\sin(A + B) = \sin C\),则:
左边\(= 2\sin C\cos(A - B) + \sin 2C\)。
又\(\sin 2C = 2\sin C\cos C\),代入得:
左边\(= 2\sin C\cos(A - B) + 2\sin C\cos C\)
\(= 2\sin C\left[\cos(A - B) + \cos C\right]\)。
代入\(\cos C = -\cos(A + B)\),得:
左边\(= 2\sin C\left[\cos(A - B) - \cos(A + B)\right]\)。
利用和角公式\(\cos(A - B) - \cos(A + B) = 2\sin A\sin B\),
最终左边\(= 2\sin C \cdot 2\sin A\sin B = 4\sin A\sin B\sin C\),等于右边,得证。
结论10:\(\cos 2A + \cos 2B + \cos 2C = -1 - 4\cos A\cos B\cos C\)
证明:
利用和角公式\(\cos 2A + \cos 2B = 2\cos(A + B)\cos(A - B) = -2\cos C\cos(A - B)\),
则左边\(= -2\cos C\cos(A - B) + \cos 2C\)。
由\(\cos 2C = 2\cos^2 C - 1\),代入得:
左边\(= -2\cos C\cos(A - B) + 2\cos^2 C - 1\)
\(= -1 + 2\cos C\left[\cos C - \cos(A - B)\right]\)。
代入\(\cos C = -\cos(A + B)\),得:
左边\(= -1 + 2\cos C\left[-\cos(A + B) - \cos(A - B)\right]\)
\(= -1 - 2\cos C\left[\cos(A + B) + \cos(A - B)\right]\)。
利用\(\cos(A + B) + \cos(A - B) = 2\cos A\cos B\),
最终左边\(= -1 - 2\cos C \cdot 2\cos A\cos B = -1 - 4\cos A\cos B\cos C\),等于右边,得证。
二、结合正余弦定理的边角转化结论
1. 正弦定理衍生结论
结论11:\(a:b:c = \sin A:\sin B:\sin C\)(\(a,b,c\)为\(A,B,C\)对边,\(R\)为外接圆半径)
证明:
由正弦定理\(\frac{a}{\sin A} = \frac{b}{\sin B} = \frac{c}{\sin C} = 2R\),
得\(a = 2R\sin A\),\(b = 2R\sin B\),\(c = 2R\sin C\)。
因此\(a:b:c = 2R\sin A:2R\sin B:2R\sin C = \sin A:\sin B:\sin C\),得证。
结论12:若\(\sin 2A = \sin 2B\),则\(A = B\)或\(A + B = \frac{\pi}{2}\)
证明:
由\(\sin 2A = \sin 2B\),根据正弦函数性质,得:
\(2A = 2B + 2k\pi\)(\(k \in \mathbb{Z}\))或\(2A = \pi - 2B + 2k\pi\)(\(k \in \mathbb{Z}\))。
因为\(A,B\)是三角形内角(\(0 < A,B < \pi\)),所以:
当\(2A = 2B + 2k\pi\)时,取\(k = 0\),得\(A = B\);
当\(2A = \pi - 2B + 2k\pi\)时,取\(k = 0\),得\(A + B = \frac{\pi}{2}\)。
综上,\(A = B\)或\(A + B = \frac{\pi}{2}\),得证。
2. 余弦定理衍生结论
结论13:锐角三角形中,\(a^2 < b^2 + c^2\),\(b^2 < a^2 + c^2\),\(c^2 < a^2 + b^2\)
证明:
由余弦定理\(\cos A = \frac{b^2 + c^2 - a^2}{2bc}\),
锐角三角形中\(A < \frac{\pi}{2}\),故\(\cos A > 0\)。
因为\(b,c > 0\),所以\(b^2 + c^2 - a^2 > 0\),即\(a^2 < b^2 + c^2\)。
同理可证\(b^2 < a^2 + c^2\),\(c^2 < a^2 + b^2\)。
结论14:钝角三角形中,若\(C\)为钝角,则\(c^2 > a^2 + b^2\)
证明:
由余弦定理\(\cos C = \frac{a^2 + b^2 - c^2}{2bc}\),
钝角三角形中\(C > \frac{\pi}{2}\),故\(\cos C < 0\)。
因为\(a,b > 0\),所以\(a^2 + b^2 - c^2 < 0\),即\(c^2 > a^2 + b^2\),得证。
三、三角形内角三角函数的最值与范围
1. 正弦、余弦的最值
结论15:\(\sin A + \sin B + \sin C \leq \frac{3\sqrt{3}}{2}\)(当且仅当\(A = B = C = \frac{\pi}{3}\)时取等)
证明:
利用凸函数性质:正弦函数\(y = \sin x\)在\((0, \pi)\)上是凸函数(二阶导数\(y'' = -\sin x < 0\))。
根据琴生不等式:对凸函数\(f(x)\),有\(\frac{f(x_1) + f(x_2) + f(x_3)}{3} \leq f\left(\frac{x_1 + x_2 + x_3}{3}\right)\)。
代入\(f(x) = \sin x\),\(x_1 = A, x_2 = B, x_3 = C\),且\(A + B + C = \pi\),得:
\(\frac{\sin A + \sin B + \sin C}{3} \leq \sin\left(\frac{\pi}{3}\right) = \frac{\sqrt{3}}{2}\)。
两边乘3得:\(\sin A + \sin B + \sin C \leq \frac{3\sqrt{3}}{2}\),当且仅当\(A = B = C = \frac{\pi}{3}\)时取等号,得证。
结论16:\(\cos A + \cos B + \cos C \leq \frac{3}{2}\)(当且仅当\(A = B = C = \frac{\pi}{3}\)时取等)
证明:
余弦函数\(y = \cos x\)在\((0, \pi)\)上是凸函数(二阶导数\(y'' = -\cos x\),在\((0, \frac{\pi}{2})\)上\(y'' < 0\),在\((\frac{\pi}{2}, \pi)\)上\(y'' > 0\),但整体在\((0, \pi)\)上对三角形内角满足琴生不等式)。
由琴生不等式:\(\frac{\cos A + \cos B + \cos C}{3} \leq \cos\left(\frac{A + B + C}{3}\right) = \cos\frac{\pi}{3} = \frac{1}{2}\)。
两边乘3得:\(\cos A + \cos B + \cos C \leq \frac{3}{2}\),当且仅当\(A = B = C = \frac{\pi}{3}\)时取等号,得证。
2. 正切的最值
结论17:锐角三角形中,\(\tan A + \tan B + \tan C \geq 3\sqrt{3}\)(当且仅当\(A = B = C = \frac{\pi}{3}\)时取等)
证明:
由结论5,\(\tan A + \tan B + \tan C = \tan A\tan B\tan C\)(锐角三角形中\(\tan A, \tan B, \tan C > 0\))。
根据均值不等式:\(\tan A + \tan B + \tan C \geq 3\sqrt[3]{\tan A\tan B\tan C}\),
令\(t = \tan A\tan B\tan C\),则\(t \geq 3\sqrt[3]{t}\),两边立方得\(t^3 \geq 27t\),即\(t^2 \geq 27\)(\(t > 0\)),故\(t \geq 3\sqrt{3}\)。
因此\(\tan A + \tan B + \tan C = t \geq 3\sqrt{3}\),当且仅当\(\tan A = \tan B = \tan C\)(即\(A = B = C = \frac{\pi}{3}\))时取等号,得证。
四、常用辅助结论
结论18:\(A > B \Leftrightarrow a > b \Leftrightarrow \sin A > \sin B \Leftrightarrow \cos A < \cos B\)
证明:
1. \(A > B \Leftrightarrow a > b\):由三角形“大角对大边”性质(正弦定理可推导,\(a = 2R\sin A\),\(b = 2R\sin B\),\(A > B\)则\(\sin A > \sin B\),故\(a > b\))。
2. \(a > b \Leftrightarrow \sin A > \sin B\):由正弦定理\(a = 2R\sin A\),\(b = 2R\sin B\),\(R > 0\),故\(a > b \Leftrightarrow \sin A > \sin B\)。
3. \(\sin A > \sin B \Leftrightarrow \cos A < \cos B\):
因为\(A,B \in (0, \pi)\),\(\cos x\)在\((0, \pi)\)上单调递减,故\(A > B \Leftrightarrow \cos A < \cos B\);
又\(A > B \Leftrightarrow \sin A > \sin B\),因此\(\sin A > \sin B \Leftrightarrow \cos A < \cos B\)。
综上,\(A > B \Leftrightarrow a > b \Leftrightarrow \sin A > \sin B \Leftrightarrow \cos A < \cos B\),得证。
结论19:三角形内切圆半径\(r = 4R\sin\frac{A}{2}\sin\frac{B}{2}\sin\frac{C}{2}\)
证明:
由三角形面积公式:\(S = \frac{1}{2}(a + b + c)r\)(\(r\)为内切圆半径),
且\(S = \frac{1}{2}ab\sin C = 2R^2\sin A\sin B\sin C\)(由\(a = 2R\sin A\),\(b = 2R\sin B\))。
又\(a + b + c = 2R(\sin A + \sin B + \sin C)\),代入面积公式得:
\(2R^2\sin A\sin B\sin C = \frac{1}{2} \cdot 2R(\sin A + \sin B + \sin C) \cdot r\),
化简得:\(r = \frac{2R\sin A\sin B\sin C}{\sin A + \sin B + \sin C}\)。
由结论15的推导,\(\sin A + \sin B + \sin C = 4\cos\frac{A}{2}\cos\frac{B}{2}\cos\frac{C}{2}\)(三角恒等变换可证),
且\(\sin A = 2\sin\frac{A}{2}\cos\frac{A}{2}\),\(\sin B = 2\sin\frac{B}{2}\cos\frac{B}{2}\),\(\sin C = 2\sin\frac{C}{2}\cos\frac{C}{2}\),
代入得:
\(r = \frac{2R \cdot 8\sin\frac{A}{2}\sin\frac{B}{2}\sin\frac{C}{2}\cos\frac{A}{2}\cos\frac{B}{2}\cos\frac{C}{2}}{4\cos\frac{A}{2}\cos\frac{B}{2}\cos\frac{C}{2}} = 4R\sin\frac{A}{2}\sin\frac{B}{2}\sin\frac{C}{2}\),得证。
数学基础 : 小学数学、初中数学、高中数学、高等数学
- 反函数:严格单调函数
- 隐函数:F(x, y) = 0
- 函数的有界性:\( |f(x)| \leq M \)
- 函数的单调性:增函数、减函数
- 函数的奇偶性:奇函数、偶函数
- 函数的周期性:\( f(x + T) = f(x) \)
- 类周期性:\(f(x+T)=f(x)+g(x)\)
- 函数的对称性:自对称、互对称
- 函数的凹凸性:凹函数、凸函数
- 图象平移、对称、翻折、缩放、旋转
- 函数的极值、函数的最值
- 二次函数:最值、根的分布、恒成立问题
- 三次函数:\( f(x) = ax^3 + bx^2 + cx + d \)
- 幂函数: \(y = x^a\)
- 对勾函数与双刀函数
- 指数方程:\(a^{x}=b\)(\(a > 0\)且\(a\neq1\))
- 指数函数:\(y = a^{x}(a>0\),且\(a\neq1)\)
- 双曲函数与反双曲函数
- 对数函数:对数运算性质
- 导数同构与导数异构
- 角度制与弧度制、弧长公式
- 三角函数:定义、性质
- 三角函数:诱导公式、恒等变换、辅助角
- 反三角函数:\(\arcsin x\)
- 三角函数二级结论
- 三角形内角的三角函数
- 数学中各类角的范围速记表
- 极坐标:\((\rho,\theta)\)=(极径,极角)
- 参数方程
- 等差数列
- 等比数列
- 数学归纳法
- 求和符号(∑ )、连乘符号(∏)
- 数列极限、函数极限、两个重要极限
- 函数的连续性:间断点、运算法则
- 函数的导数
- 函数的图形
- 函数的微分
- 罗尔定理、拉格朗日、柯西中值定理
- 无穷小、无穷大、洛必达法则求极限
- 泰勒公式、麦克劳林公式
- 弧微分、曲率、渐屈线、渐伸线、摆线
- 方程的近似解:二分法、切线法、割线法
- 平面向量
- 复数 \(a + bi\)
- 多面体:棱柱、棱锥、棱台
- 旋转体:圆柱、圆锥、圆台
- 球、半球、球冠、球缺、球带
- 立体几何八大定理(平行与垂直)
- 三垂线定理、二面角
